مطالبه مهریه از چه راه هایی امکانپذیر است؟
مهریه از حقوق مسلم و غیرقابل انکار زن به شمار می آید. و پس از وقوع عقد ازدواج، هر وقت که بخواهد: می تواند نسبت به مطالبه این حق اقدام نماید. اما باتوجه به وضعیت مالی شوهر، راه های مطالبه مهریه متفاوت می باشد. که گروه تخصصی وکیل خانواده، به منظور جلوگیری از پایمال شدن حقوق زنان، به بررسی و توضیح این روش ها می پردازد.
مهریه چیست؟
مهریه مالی است معین، که ضمن عقد ازدواج، از سوی شوهر به مالکیت همسر او درمی آید؛ و حتماً باید از ارزش مالی برخوردارباشد.
راه های مطالبه مهریه
راه های مطالبه مهریه به شرح زیر می باشد:
۱- مطالبه مهریه ازطریق ارسال اظهارنامه برای شوهر
۲- مطالبه مهریه ازطریق تقاضای صدور اجراییه ثبتی
۳- مطالبه مهریه ازطریق اقامه دعوا در دادگاه
وصول مهریه از طریق ارسال اظهارنامه برای شوهر
اظهارنامه فرم چاپی مخصوصی است؛ که به موجب آن، زن می تواند اظهارات خود را درمورد حق خویش نسبت به مهریه و مطالبه آن، و تصمیم خویش درصورت خودداری شوهر از ادای حقش را، به صورت کتبی؛ ازطریق دادگاه برای زوج ارسال نماید.
اظهارنامه را، می توان به عنوان ساده ترین راه برای مطالبه حقوق خویش پذیرفت. زیرا ممکن است طرف مقابل با کمترین دردسر و دوندگی، خود را موظف به برآورده نمودن درخواست فرستنده اظهارنامه بداند. که البته اطاعت پذیری او می تواند ناشی از ترس وی، نسبت به مراجعه صاحب حق به دادگاه، و درنهایت اقامه دعوا جهت رسیدن به مقصود خود باشد.
دلایل امکان مطالبه مهریه ازطریق مراجع ثبتی
مطالبه مهریه ازطریق مراجعه به اداره ثبت نیز امکانپذیر است. زیرا میزان آن در عقدنامه ذکر گردیده؛ و سند ازدواج هم، یک سند رسمی به شمارمی آید. و درنتیجه اموال و بدهی های موضوع اسناد رسمی را، می توان ازطریق مراجعه به مراجع ثبتی وصول نمود.
فواید مطالبه مهریه ازطریق مراجع ثبتی چیست؟
مطالبه مهریه ازطریق مراجع ثبتی دارای فواید زیر است:
۱- زن به منظور جلوگیری از ممانعت شوهر نسبت به پرداخت نفقه، در مدتی کوتاه می تواند او را ممنوع الخروج نماید. درحالی که در روش مراجعه به دادگاه، ممنوع الخروج شدن مرد، مشروط به صدور حکم محکومیت وی، و قطعی شدن این رأی است. یعنی وی نسبت به حکم مذکور اعتراض نکند تا مدت تجدیدنظرخواهی سپری شود. و یا اینکه اعتراض او توسط مرجع بالاتر ردشده؛ و درنتیجه حکم تأیید شود.
۲- درصورت معرفی برخی اموال متعلق به شوهر از سوی زن، به سرعت نسبت به توقیف آنها اقدام خواهدشد. درحالی که در رسیدگی های قضایی، به توجه به تشریفات طولانی دادرسی، ازدحام پرونده ها، دشواری اثبات توانایی مالی شوهر و …، نیاز به صرف زمان بیشتری وجوددارد.
۳- هزینه مطالبه مهریه ازطریق صدور اجراییه ثبتی، تعرفه ای است ثابت. که ارتباطی به کم یا زیاد بودن مهریه ندارد. درحالی که اگر زن بخواهد ازطریق اقامه دعوا در دادگستری، مهریه خود را وصول کند؛ احتمالاً هزینه دادرسی و اجرای رأی، بسیار بیشتر خواهدبود. بخصوص اینکه میزان مهریه نیز بالا باشد.
معایب مطالبه مهریه ازطریق مراجع ثبتی
مطالبه مهریه ازطریق تقاضای صدور اجراییه ثبتی، دارای معایب زیر است:
۱- اگر زن به هردلیلی نتواند ازطریق مراجع ثبتی، مهریه خود را وصول نماید؛ و در دادگاه اثبات گردد؛ که قبلاً برای مطالبه آن به اداره ثبت مراجعه نموده؛ دیگر دادگاه به درخواست او رسیدگی نخواهدنمود.
۲- برخلاف رسیدگی های قضایی، در مطالبه مهریه ازطریق مراجع ثبتی، امکان محکومیت شوهر به حبس وجود ندارد. زیرا اداره ثبت چنین صلاحیتی را ندارد.
۳- اگر مهریه زوجه، سکه طلا باشد؛ در رسیدگی های قضایی، ارزش مهریه به نرخ روز مطالبه آن محاسبه خواهدشد. اما در روش وصول مهریه ازطریق مراجع ثبتی، در تعیین ارزش سکه ها، همان استعلام اولیه ملاک خواهدبود. نه نرخ روز! به همین دلیل ممکن است در فرض افزایش ناگهانی و مداوم قیمت سکه و طلا، زن ضرر نماید.
۴- برخلاف آرای قضایی که ممکن است در چند مرحله، امکان اعتراض به آنها وجودداشته باشد؛ اجراییه های ثبتی قابل تجدیدنظر و اعتراض نیستند. و شوهر برای ابطال آن باید به دادگاه مراجعه نموده؛ و وارد تشریفات رسیدگی قضایی شود.
تشریفات مطالبه مهریه ازطریق مراجع ثبتی
برای مطالبه مهریه ازطریق صدور اجراییه، زن باید مراحل زیر را انجام دهد:
۱- ابتدا با در دست داشتن مدارک شناسایی و سند ازدواج، به همان دفترخانه ای مراجعه کند؛ که نکاح او و شوهرش را ثبت کرده است. و درخواست صدور اجراییه نسبت به تمام یا بخشی از مهریه را می نماید.
۲- سپس سردفتر اجراییه را در فرم چاپی مخصوص صادرنموده؛ و شرحی از ماجرا را برای شوهر ارسال می نماید.
لازم است که مراتب در عقدنامه هم ذکر شود. تا زن نتواند تمام یا بخشی دیگر از مهریه را، از دادگاه مطالبه نماید.
۳- سپس سردفتر برگه اجراییه را به زن تحویل می دهد؛ تا به اداره ثبت محل تحویل داده؛ و اقدام به تشکیل پرونده در آن مرجع نماید.
۴- سپس دایره اجرا، به شوهر اعلام می نماید که در مدت ۱۰ روز از ابلاغ اجراییه؛ نسبت به پرداخت مهریه اقدام نماید. درغیراینصورت اموال او توقیف خواهدشد.
۵- درنهایت درصورتی که زن، درمدت ۱۰ روز از صدور اجراییه، مالی از شوهر خود معرفی کند؛ دایره اجرای ثبت اسناد رسمی، به سرعت نسبت به توقیف آن مال اقدام می نماید. درغیراینصورت با خودداری شوهر از همکاری های لازم؛ این موضوع را از بانک مرکزی استعلام می نماید.
اعتراض به اجراییه های ثبتی
همانطورکه گفته شد؛ امکان اعتراض به اجراییه های ثبتی وجوددارد؛ اما مرجع رسیدگی به آن، دادگستری است نه اداره ثبت. دلایل اعتراض به اجراییه های ثبتی به شرح زیر است:
۱- ادعای پرداخت مهریه یا دین موضوع سند
۲- ادعای سقوط دین و بدهی از عهده بدهکار
۳- ادعای صلح طلبکار و بدهکار در رابطه با نحوه پرداخت دین موضوع سند
۴- ادعای عدم رعایت تشریفات و مراحل قانونی مربوط به ابطال سند رسمی
مطالبه مهریه ازطریق دادگاه
مطالبه مهریه ازطریق دادگاه، مشروط به تنظیم دادخواست مطالبه مهریه است. در دادخواست طلاق نیز می توان دریافت مهریه را خواستار شد. دادگاه پس از دعوت زوجین و رسیدگی های لازم، ازجمله شنیدن توضیحات و دفاعیات هریک از آنان، باتوجه به شرایط مالی شوهر، نسبت به وصول نقدی و یا اقساطی مهریه حکم صادر می نماید. حکم یادشده قابل اعتراض در دادگاه تجدیدنظر استان خواهدبود. اگر هیچ یک از طرفین در مدت مقرر قانونی، اقدامی جهت اعتراض بعمل نیاورند؛ و یا اعتراض آنها در دادگاه تجدیدنظر رد شود؛ حکم مذکور قابل اجرا در اداره اجرای احکام مدنی می باشد. با وجود شرایطی، درصورت خودداری مرد از اجرای رأی دادگاه، امکان محکومیت وی به حبس، و نیز ممنوع الخروج شدن او از کشور وجوددارد.
ارزش مهریه، باتوجه به سکه، طلا و … بودن آن، برمبنای قیمت روز پرداخت محاسبه خواهدشد. نه قیمت زمان طرح دعوا.
مدارک لازم برای مطالبه مهریه
- تصویر مصدق سند ازدواج
- به همراه داشتن کارت ملی جهت احراز هویت
- به همراه داشتن کارت بانکی برای پرداخت هزینه های مربوطه
اگر شما نیز به دلیل خودداری همسرتان از پرداخت مهریه، متضرر شده اید؛ گروه تخصصی وکیل خانواده، می تواند راهنمایی ها و اطلاعات مفید و سودمندی را در اختیارتان قراردهد. با ما تماس بگیرید.